کارنامه های غیرتوصیفی در ارزشیابی توصیفی

پس از چهارماه  سرو کله زدن با دانش آموزان اواخر دی ماه ،دفتردار مهربان مدرسه با دسته ای از کاغذ سراغ معلمان می رود.دوبرگه دراختیار معلمان قرار می دهد.دفتردار مطابق وظیفه اش توصیه هایی را به آموزگاران می کند:حتما با روان نویس مشکی پرکنید.درجمع بندی دقت کنید....

معلمان می بایست تمام کارهایی که ظرف حدود چهارماه در کلاس انجام داده اند ،تمام تحولاتی که با استفاده از انواع ابزارهای توصیه شده در نظام ارزشیابی توصیفی اعم از انواع تکالیف،آزمون ها ،مداخله ها و ..رخ داده است را در قالب تعدادی "ضربدر" روبروی تعدادی آیتم آورده شده است ،خلاصه کنند.تفاوت زیادی بین ارزشیابی کیفی-توصیفی و ارزشیابی نمره ای نیست. به استثنای اینکه درکارنامه های نمره ای بتی به نام "20" وجود داشت و حالا بتی به نام "خ خ " .و چه خلاقانه و مدبرانه بعضی از معلمان تعریف کرده اند از 20 تا 18 خ خ  از 18 تا 16 خ از 16 تا 14 ق ق و از 14 به پایین ن ت .

کارنامه های ریز دانش آموزان نباید دراختیار اولیا قرار بگیرند،حتی کارنامه های تربیتی نیز محرمانه هستند و این موضوع در همان برگه قید شده است.در کل کارنامه های درسی جایی برای توصیف ندارد.خلایی بسیار قابل تامل در نظامی که نامش ارزشیابی توصیفی است و در تنها منبع رسمی مراجعه والدین و دانش آموزان برای آگاهی از سطح دانش،جای توصیف خالیست.

کارنامه های ریز شده نیز ، آن چنان دلچسب نیستند. به عنوان مثال اصلی ترین درس پایه اول دبستان یعنی زبان آموزی ، تنها با دو گزینه ی خواندن و نوشتن تعریف شده است . ای کاش این همه سروصدا به پا نمی شد و به جای این "خ خ " ها همان بیست خودمان را می گذاشتیم .و به قول خیلی ها ، بچه هارا بی سواد بار نمی آوردیم ،انگیزه را از آن ها نمی گرفتیم و این همه مورد انتقاد واقع نمی شدیم.

در چند سالی که من درخیل مجریان سردرگم ارزشیابی توصیفی بوده ام ،یک سال یک برگه ای برای توصیفی در کنار کارنامه درسی دانش آموزان وجود داشت، که آن هم جزو اولین حذفیات طرح توصیفی بود. احتمالا به خاطر صرفه جویی در مصرف کاغذ...

کارنامه هایمان را "ضربدر" می زنیم و تحویل می دهیم. دانش آموزی که در خواندن کند است ، از صحبت کردن هراس دارد، جمله سازیش ضعیف است اما خط خوبی دارد، دیده نمی شود و درجمع بندی درس زبان آموزی حائز رتبه ی قابل قبول می شودو عملا استعدادش پنهان می ماند.با تشکر از طراحان عزیز کارنامه های غیرتوصیفی طرح ارزشیابی توصیفی!